نحوه کارکرد ماشین لباسشویی و قطعات آن
احتمالاً صدها بار لباس خود را با ماشین لباسشویی شستهاید! اما آیا تا به حال فکر کرده اید در داخل ماشین لباسشویی چه چیزی می‌گذرد و چگونه لباسهایتان را میشوید؟
اما چگونه ماشین لباسشویی می تواند لباسهایتان را به این سرعت و بدون نشت آب از بدنه آن بشوید؟ دلیل وزن سنگین ماشین لباسشویی چیست؟ چگونه ماشین لباسشویی میتواند جهت حرکت محفظه لباس خود را تغییر دهد؟ در این مقاله، ما در بحث ماشین لباسشویی قصد پاسخگویی به همه این سؤالات و موارد دیگر را داریم.
تمیز کردن لباسها
کار با ماشین لباسشویی بسیار ساده است:
چند نکته وجود دارد که باید قبل از شروع شستشو لباسهای خود با ماشین لباسشویی درباره آنان تصمیم بگیرید، مانند وزن لباسهای شما چقدر باید باشد (کم، متوسط ، سنگین، فوق سنگین)، از بین دماهای آب موجود ماشین لباسشویی برای شستشو و چرخه‌های آبکشی لباسها کدام یک از آنان (گرم / سرد ، گرم / گرم، داغ/ سرد) را باید انتخاب کرد؟
چرخه شستشوی ماشین لباسشویی را روی یکی از حالات شستشوی دستی(چرخش کم و در حد صفر محفظه لباس)، حالت نیت (برگرفته از نام طراح آن، در این حالت چرخش محفظه لباس آرام است) ، فشار ثابت (برای حالاتی است که چین و چروک نشدن لباسها اهمیت دارد، در این حالت چرخش محفظه لباس کم است)، سنگین (این حالت برای مواردی است که وزن لباسهای ما زیاد است)) براساس نوع پارچه و میزان وزن لباسها تنظیم میشود.
در پارامتر پایانی مدت زمان انجام این چرخه ها به زمان لازم برای خیس شدن لباسها و برنامه شستشوی تعیین شده و به صورت خودکار توسط برنامه های لباسشویی تعیین میشود، زمان شستشو به صورت پیش فرض براساس دقیقه تعیین شده است.
مراحل شستشوی لباسها در ماشین لباسشویی
شما تنها کافی است لباسهایتان را وارد محفظه لباسشویی کنید، ماشین لباسشویی به صورت خودکار سایر کارهای مورد نیاز را به شرح زیر انجام میدهد:
- در مرحله خیساندن میزان آب ورودی لازم برای خیس شدن لباسها وارد محفظه شده در ضمن این امر عبور آب از باکس مواد شوینده پر شده، مواد شوینده لازم برای کف کردن و از بین بردن چرک و لک لباسها به خوردشان میرود.
- در مرحله دوم بنابر برنامه تعیین شده محفظه لباسها به شیوه تعریف شده برنامه شروع به چرخشهای رفت و برگشتی میکند.
- در مرحله سوم آب فاضلاب ناشی از شستشو تخلیه شده و آب تازه وارد محفظه میشود، با توجه به برنامه انتخاب شده این عمل در مرحله شستشو چندین بار تکرار میشود.
- در مرحله چهارم فاضلاب حاصل از شستشو تخلیه شده و آب تازه جایگزین آن میشود، بعد از جایگزینی کامل آب تازه محفظه برای یک الی دو دقیقه میچرخد سپس آب آن مجددا تازه میشود، این عمل تا زمانی که سنسور عدم وجود کف در داخل فیلتر خروجی فاضلاب کفی مشاهده نکند، ادامه مییابد.
- در مرحله پنجم (آبگیری) موتور لباسشویی با حداکثر سرعت تعیین شده از طرف شما یا برنامه انتخاب شده محفظه لباسها به چرخش در میآورد، در این مرحله براساس قانون گریز از مرکز تمام لباسها به بدنه آبکش مانند قسمت داخلی محفظه چسبیده و آب آنان گرفته میشود، به منظور افزایش کارایی آبگیری لباسها، خروج فاضلاب حاصله درون محفظه و جلوگیری از آسیب رسیدن به موتور اصلی در طول فرایند آبگیری ممکن است چندین بار چرخش محفظهلباسها به دلیل توقف موتور از حرکت ایستاده و مجدداً چرخش آغاز شود.
حال به پاسخ این سوال میپردازیم، چه چیزی باعث شده ماشین لباسشویی اینقدر سنگین شود؟
اگر نگاهی به زیر ماشین لباسشویی بیندازیم، متوجه خواهیم شد چه چیزی آن را تا این حد سنگین می کند!!
همانطور که در تصویر میبینید دلیل این سنگینی وزن وجود یک بلوک بتنی روبه‌روی موتور اصلی روی شاسی است، این بلوک بتنی هم وزن گیربکس مرکزی لباسشویی متصل به محفظه‌ی لباس‌هاست. این بلوک تعادل وزنی ماشین لباسشویی را برقرار میکند، همچنین از حرکت لباسشویی به طرفین روی زمین جلوگیری میکند، در نتیجه لباسشویی حین کار در مکان خود ثابت مانده و با صدایی کم در محیطی آرام به شستشوی لباسها ادامه میدهد.
محفظه‌ی لباس ماشین لباسشویی خود به دو قسمت داخلی و خارجی تقسیم میشود، قسمت داخلی محفظه مانند آبکش دارای سوراخ‌های منظم و زیادی بوده که کار آنها آبگیری لباسهای درون محفظه است. قسمت خارجی محفظه به صورت کامل آب بندی شده و اجازه نشت قطره‌ای آب را به بیرون آن نمی‌دهد، قسمت خارجی با پیچ و مهره به بدنه ماشین لباسشویی پیچ و مهره شده و به گونه‌ای نصب شده که قسمت داخلی محفظه به آسانی و بدون هیچ مشکلی داخل آن بچرخد و از چرخش خارج از محور گیربکس جلوگیری کند. حرکت چرخشی و ارتعاشی قسمت داخلی نقشی اصلی را در تمیز کردن لباسها و آبگیری آنان برعهده دارد، بنابراین قسمت خارجی نباید مانع چرخش آن شود.
قسمت داخلی به گیربکس متصل میشود، خود گیربکس نیز به شاسی فلزی سیاه رنگ تصویر قبلی متصل میشود و به طور کلی موتور، گیربکس و بلوک بتنی روی شاسی سیاه رنگ سوار میشوند.
سیستم پشتیبانی کابل و قرقره
این تصویر بدنه ماشین لباسشویی را بدون موتور، گیربکس و محفظه لباسها نشان میدهد. سیستم کابل و قرقره ماشین به خوبی در تصویر قابل مشاهده است. بر طبق تصویر کابل متصل به قرقره سمت چپ به قرقره بالای بدنه در سمت مقابل متصل میشود. قرقره پایین شاسی ماشین حرکت کابل هم برای انتقال هر چه بهتر نیروهای وارده از طرف موتور به تمام نقاط بدنه کارگذاری شده است. به طور کلی سیستم هم مثل سیستم تعلیق خودرو عمل میکند، این سیستم لرزش‌های ناشی از کار موتور، گیربکس و چرخش محفظه را به صورت مساوی در تمام نقاط بدنه تقسیم میکند، همین سیستم کار بدون لرزش و با ثبات لباسشویی را در محل نصب برقرار میکند.
اینجا سوالی برایمان مطرح میشود، اگر تمام شاسی و متعلقات آن روی کابل‌های سوارند چرا لباسشویی در حین کار بدون لرزش کار میکند؟
اول به صورت خلاصه پاسخ میدهیم، سیستم تعلیق ماشین لباسشویی مثل سیستم میرا عمل میکند، به این معنی که لرزش‌های موتور را با نیروی اصطکاک کابلها جذب میکند.
سیستم کنترل تعلیق با دافعه‌های مکانیکی
در این سیستم چهار دافعه مکانیکی لرزش‌های موتور، گیربکس و چرخش محفظه را مانند سیستم ترمز ماشین کنترل میکنند، شیوه کار دافعه ها مانع لرزش بیش از حد ماشین لباسشویی حین کار میشود. به عبارتی ساده‌تر این دافعه های مکانیکی باعث دفع فشار وارد شده نیروهای موتور و گیربکس به بدنه میشوند و به این ترتیب پایداری و ثبات لباسشویی در حین کار را حفظ میکنند.
لوله کشی
سیستم لوله کشی ماشین لباسشویی کاربردهای زیر را دارد:
- ورود آب گرم یا سرد بسته به برنامه انتخاب شده
- انتقال آب از پایین محفظه را به بالای آن در طول مرحله شستشو
- انتقال فاضلاب حاصل از شستشوی لباسها با پمپ به بیرون لباسشویی و سیستم فاضلاب شهری
- ماشین لباسشویی در پشت بدنه خود دو محل اتصال شیرهای ورودی آب سرد و گرم دارد، یکی از اتصالها مخصوص ورودی آب سرد و دیگری مخصوص ورودی آب گرم است. قطعه اتصال به طور کلی به دریچه مغناطیسی پشت لباسشویی متصل میشود.
- تصویر بالا قسمت پشت و جلوی دریچه الکترومغناطیسی را نشان می دهد. همانطور که می بینید خروجی این دو شیر یکی میشود، بنابراین با توجه به نیاز و برنامه تعیین شده میزان ورودی آب سرد و گرم تعیین گردیده و از طریق شیر خروجی به قسمت بعدی یعنی ضد سیفون هدایت میشود.
- بنابراین قبل از اینکه آب وارد محفظه لباسها شود، وارد قطعه‌ای به نام ضد سیفون میشود.
- قطعه ضد سیفون جهت جلوگیری از برگشت مجدد آب آلوده به داخل لوله‌های آبرسانی و آلوده شدن آب منزل و محل کار شما در ماشین لباسشویی تعبیه شده است. دستگاه ضد سیفون با رنگ سفید و جنس پلاستیکی دهانه بزرگی دارد، این دهانه بزرگ اجازه ورود هوا را به داخل آن میدهد.
- آب ورودی از شیلنگ با فشار وارد ضد سیفون میشود، سپس به سمت پایین تغییر جهت داده و از لوله انتهایی آن خارج میشود. هنگام ورود آب به ضد سیفون، دهانه بزرگ پلاستیکی در فشار اتمسفر قرار می‌گیرد. در نتیجه با مکش مجدد آب، تنها آب لوله‌کشی میتواند وارد محفظه ماشین لباسشویی شود. از طرفی دیگر آب داخل محفظه لباسشویی به علت داشتن فشار برابر قدرت برگشت به سیستم لوله کشی را ندارد. بنابراین هیچگاه آب ورودی با آب داخل محفظه لباسشویی ادغام نمیشود و بدین شیوه مصرف آب به حداقل میرسد.
در صورت مشاهده مشکلات خاص و درست کار نکردن ماشین لباسشویی و یا عدم تشخیص مشکلات مربوط به آن، بهتر است با تکنسین مجرب همتا تعمیر تماس و یا بصورت انلاین درخواست تعمیر ماشین لباسشویی را ارسال کنید. تیم همتا، جهت بررسی مشکل و تعمیر ماشین لباسشویی در تهران در سریعترین زمان ممکن جهت هماهنگی با شما تماس خواهد گرفت.
ورودی آب و درگاه سرریز
تصویر بالا ورودی آب به ماشین لباسشویی را نشان می دهد. نازل سمت راست به عنوان درگاه سرریز عمل میکند، این نازل به لوله ها وصل می شود که آب را به قسمت پایین ماشین لباسشویی هدایت کرده و وارد فاضلاب میکند، این طراحی به ماشین لباسشویی کمک میکند با هر بار ورود آب تازه، آب موجود تخلیه شود، همچنین این درگاه مانع خیس شدن محفظه بیرونی و موتور میشود، پس جواب چگونه ماشین لباسشویی لباسها را بدون نشت آب میشوید نیز گرفتیم.
در اینجا یکی از ترفندهای شستشوی ماشین لباسشویی وارد کار می شود: موتور هدایت کننده پمپ دارای دنده عقب نیز هست. با این وصف می‌توانیم با دو وضعیت موجود دو کار را با پمپ انجام دهیم. در حالتی که ماشین لباسشویی در مرحله شستشوست، چرخش موتور و کار کردن پمپ آب را داخل محفظه لباسشویی میچرخاند. در حالت دوم ماشین لباسشویی در مرحله آبکش و آبگیری است، بنابراین چرخش معکوس موتور و کار پمپ فاضلاب داخل محفظه را به داخل سیستم فاضلاب شهری هدایت میکند.
بیایید نگاه دقیق تری به طرز کار پمپ بیاندازیم
لوله‌های ورودی و خروجی پمپ را در تصویر بالا میبینید، در واقع این لوله‌ها در پایین پمپند، البته در این تصویر پمپ برعکس نشان داده شده تا لوله‌ها واضحتر دیده شود. هنگام ورود آب از ورودی به پمپ، پرهها و باله های داخلی پمپ با فشار آب را به سمت خروجی پمپاژ میکنند. به طور کلی پمپ ماشین لباسشویی برای وارد کردن آب تازه به محفظه لباسها و خروج آب آلوده حاصل از شستشو به فاضلاب استفاده میشود. بسته به مرحله درگیر ماشین لباسشویی، ورودی و خروجی‌های پمپ جای خود را برای ورود و خروج آب عوض میکنند.
به عبارتی ساده تر اگر پمپ در جهت عقربه های ساعت بچرخد. پمپ قسمت پایین لباسشویی، آب جمع شده در پایین محفظه لباس را به عنوان ورودی انتخاب کرده و آن را به خروجی (یعنی لوله فاضلاب) هدایت میکند، در همین حین پمپ بالایی نیز هوای بالای محفظه را به عنوان ورودی انتخاب کرده و به پایین محفظه پمپاژ میکند، در این صورت هیچ آبی در ماشین نمی‌چرخد و این پمپ تنها به تخلیه آب محفظه به صورت کامل کمک میکند.
اگر پمپ در جهت خلاف عقربه‌های ساعت بچرخد، پمپ بالا، آب جمع شده در پایین محفظه را به عنوان ورودی گرفته و آن را به پایین محفظه پمپاژ میکند، در همین حین پمپ پایین سعی می کند تا آب درون شیلنگ تخلیه را به عنوان ورودی گرفته و وارد محفظه لباس کند، با این وجود هیچ آبی از داخل شیلنگ تخلیه وارد محفظه لباسشویی نمیشود، دلیل این مورد را در پاراگراف پایین بررسی می‌کنیم.
با کمی توجه در تصویر مربوط به بخش ورودی آب و درگاه سرریز، متوجه می شویم که شیلنگ تخلیه قبل از اینکه به سمت پایین و لوله فاضلاب خم شود به صورت کامل دور محفظه لباس دور زده است. ابتدای شیلنگ به انتهای محفظه لباس قلاب شده و انتهایش در اتمسفر (هوای بیرون) قرار دارد، این طراحی باعث هم فشار شدن محفظه لباس و لوله تخلیه میشود پس به دلیل همفشاری این دو محیط هیچ آبی مابینشان رد و بدل نمیشود. اگر این خمیدگی در طراحی لوله نبود امکان تخلیه آب از طریق آن هم از بین می‌رفت. این طراحی و خصلت همفشاری در مواقعی که سطح آب داخل محفظه لباس بیشتر از شیلنگ تخلیه بوده، سبب خروج آب از آن میشود. خروج آب تا زمان یکی شدن سطح آب شیلنگ و محفظه ادامه دارد.
همچنین طی مرحله شستشو دیگر نیازی به کارکردن پمپ نداریم. این بار قطعه کلاچ وارد مدار شده و با قطع اتصال پمپ و موتور آن را خاموش میکند.
کلاچ و اتصال(یا کوپلینگ) انعطاف پذیر
در تصویر بالا کوپلینگ انعطاف پذیر، اتصال بین قطعه کلاچ و پمپ را برقرار میکند. کوپلینگ برای تأمین حرکت آزادانه ی محفظه لباس از اتصال مستقیم پمپ و کلاچ جلوگیری میکند، پمپ نیز خود به قسمت خارجی محفظه نصب شده است. از طرفی دیگر موتور و کلاچ نیز روی شاسی سوار شده‌اند.
در پایین کلاچ، مجموعه چهار دندانه ای میبینید. هنگام برقراری جریان الکتریسیته در الکترومغناطیس، بازوی نصب شده روی قطعه الکترومغناطیس به سمت دندانه ها حرکت کرده و از چرخش آزادانه دندانه ها جلوگیری میکند. با توقف این چهار دندانه، قطعه کلاچ نیز درگیر میشود. قطعه کلاچ بعد از چند بار چرخش به شافت موتور قفل میشود، حال پمپ با موتور درگیر شده و کار تخلیه یا ورود آب را انجام میدهد.
مکانیسم حرکتی ماشین لباسشویی
مکانیزم حرکتی ماشین لباسشویی عملکردی دوگانه دارد:
حرکت محفظه لباسشویی به صورت رفت و برگشتی در مرحله شستشوی لباسها
حرکت چرخشی کلی و یک جهته محفظه لباس در مرحله آبگیری ماشین لباسشویی
عملکرد دوگانه مکانیسم حرکتی لباسشویی مدیون وجود جعبه دنده یا گیربکس ماشین لباسشویی است. چرخش یک جهته موتور باعث تحریک گیربکس شده و آن را به حرکت در میآورد. چرخش موتور در جهت مخالف، سبب درگیر شدن گیربکس در مکانیسم حرکتی میشود.
ابتدا چگونگی درگیر شدن تمام اجزا قفل شدنشان به یکدیگر را مورد بررسی قرار میدهیم:
با توجه به تصویر بالا پمپ روی قمست خارجی محفظه لباس نصب میشود، جعبه دنده نصب شده روی شاسی قسمت داخلی محفظه را نگه میدارد. قطعه پلاستیکی ضدآب سیاه رنگ برای پوشاندن فضای خالی بین قسمت خارجی محفظه لباس و محل اتصال گیربکس به قسمت داخلی محفظه نصب شده است، این قطعه برای جلوگیری از نشت احتمالی آب با چسپ اپوکسی و پیچ و مهره روی گیربکس و قسمت خارجی محفظه نصب میشود.
تصویر بالا قسمت داخلی محفظه لباس خارج شده از قسمت خارجی را نمایش میدهد. این قسمت به گیربکس متصل میشود و حرکت آن وابسته به گیربکس خواهد بود، همزن پلاستیکی این قسمت نیز در مرکزش قابل مشاهده است. در تصویر گیربکس جدا شده از سیستم حرکتی و محفظه لباسشویی را میبینید. قسمت داخلی محفظه لباس به سه سوراخ مشخص روی بدنه گیربکس با فلنچ پیچ میشود. بدنه زنگ زده چرخ دنده نشان از کار کردن طولانی مدت آن در معرض آب است. پایان لوله توخالی مرکز گیربکس، داخل یک شفت پلاستیکی قرار گرفته که برای نصب همزن پلاستیکی به صورت پیچی روی گیربکس لباسشویی استفاده میشود.
گیربکس ماشین لباسشویی
گیربکس یکی از جالبترین قسمت های ماشین لباسشویی است. اگر چرخدندهی روی گیربکس را در یک جهت روی جعبه دنده بچرخانید، شافت داخلیش آرام و با سرعت کم به جلو و عقب میچرخد. اگر چرخدنده را به در جهت دیگر بچرخانید، فلنچ با سرعت زیاد چرخیده و کل محفظه لباس را به چرخش وا میدارد.
مکانیسم تحریک گیربکس
در تصویر یک دنده که با پیوندی به گیربکس متصل شده میبینید. این پیوند شباهت دقیقی به پیوند چرخ‌های آهنی قطارهای قدیمی به بدنهیشان را دارد، با چرخیدن چرخ دنده، چرخ دنده های درگیر با آن نیز همزمان بسته به قطر و تعداد دندانه هایشان با سرعتی تعیین شده شروع به چرخیدن میکنند. چرخ دنده های گیربکس باعث انجام کارهای زیر میشوند:
درگیری آنان با چرخ دنده کوچک داخل شافت باعث چرخش آن در جهت های مختلف به صورت متناوب میشود.
کنترل سرعت چرخش محفظه متناسب با برنامه انتخابی برای شستشوی لباسها
با شروع چرخش موتور ماشین لباسشویی، مکانیسم حرکت باعث قفل شدن و درگیری تمام اجزا به یکدیگر و در نهایت چرخش محفظه لباس میشوند، جذابیت مکانیسم حرکتی اتصال برقرار شده تمام اجزای حرکتی و موتور به یکدیگر است. وقتی موتور گیربکس را به یک جهت می چرخاند، محفظه داخلی لباسها و خود لباسها در مرحله شستشو متناسب با برنامه انتخابی شروع به حرکت رفت و برگشتی چرخشی میکنند، در صورت تغییر جهت چرخش موتور کل اجزای سیستم حرکتی به یکدیگر قفل شده و باعث چرخش سریع و یک جهته محفظه در مراحل شستشو و آبگیری میشوند. اما چه مکانیسمی موتور را قادر به چنین عملکردی میکند؟
در شکل بالا دندانه های زاویه دار چرخ دنده ها نشان داده شده است. توجه کنید که چرخ دنده بیرونی و بزرگتر دندانه های کمتری نسبت به چرخ دنده داخلی و کوچکتر دارد. در این طراحی تنها این دو چرخ دنده دارای دندانه های زاویه دار هستند. نحوه چرخش چرخ دنده ها، سبب سرخوردن دنده ی داخلی به سمت چپ یا راست در داخل گیربکس شده، در صورت لغزش دنده به سمت چپ مکانیسم قفل گیربکس فعال شده و گیربکس قفل میشود.
مکانیسم قفل گیربکس
در عکس بالا به شکاف کوچک روی شافت خارجی توجه کنید. این شکاف توخالی با چرخ دنده مارپیچی به شافت وصل میشوند. هنگام حرکت چرخ دنده کوچک با دندانه های زاویه دار، شافت بیرونی نیز حرکت کرده و دندانه ی ثابت منفردی وارد شکاف کوچک شده و مکانیسم قفل کامل میشود. هنگام قفل شدن گیربکس، شافت داخلی متصل به همزن قسمت داخلی محفظه لباسشویی و شافت بیرونی متصل به بیرون محفظه با همان سرعت چرخش چرخدنده حرکت میکنند. در این مقاله به صورت کامل نحوه کار اجزای مکانیکی ماشین لباسشویی در کنار یکدیگر را بررسی کردیم، تا حد امکان سعی کردیم از توضیحاتی گویا و روشنی در این زمینه استفاده کنیم.
